zincir sözlük – Blockchain, Metaverse ve Kriptopara bilgi kaynağı
eip-4337 (ethereum improvement proposal 4337), ethereum ağında account abstraction'ı uygulamaya koymak için geliştirilen bir standarttır. bu öneri, ethereum protokolünde herhangi bir değişiklik yapmadan, mevcut sistemin üzerine bir katman ekleyerek account abstraction'ı mümkün kılar. eip-4337, kullanıcıların daha gelişmiş ve özelleştirilebilir cüzdan özelliklerini kullanabilmelerini sağlar. örneğin, bu standart sayesinde kullanıcılar gas ücretlerini farklı tokenlarla ödeyebilir, sosyal kurtarma mekanizmalarını cüzdanlarına entegre edebilir veya cüzdanlarına belirli kurallara dayalı otomatik işlemler ekleyebilirler.

eip-4337, account abstraction'ı destekleyen en önemli gelişmelerden biri olarak, ethereum ekosisteminde kullanıcı deneyimini ve güvenliğini artırmayı hedefler.
hesap soyutlama
account abstraction, blockchain sistemlerinde kullanıcı hesaplarının daha esnek ve kullanıcı dostu bir şekilde yönetilmesini sağlayan bir konsepttir. geleneksel blockchain yapılarında iki temel hesap türü bulunur: **eoa (externally owned account)** yani özel anahtarlarla kontrol edilen kullanıcı hesapları ve **contract account** yani akıllı sözleşmeler tarafından kontrol edilen hesaplar. account abstraction, bu iki hesap türünün işlevlerini birleştirir ve kullanıcıların hesaplarını daha esnek bir şekilde yönetmelerine olanak tanır. bu sayede, kullanıcılar cüzdanlarını özelleştirebilir, otomatik işlemler tanımlayabilir veya gelişmiş güvenlik özellikleri ekleyebilir.

ayrıca (bkz:eip-4337)
rollup furyası ile beraber "ben kendi ağımı nasıl kurarım?" diye soran girişimlere "korkma ben varım ama fee'lerden de komisyonumu alırım" diyen node sequencer api kirasını da aylık döşeyen şirketlerin genel olarak sundukları hizmet.
nodereal, gelato, thirdweb gibi şirketlerdir.
tüketici deneyimi sosyal medyası. tüketicinin deneyim kesitlerine odaklanmış, inceleme, yorum, ürün/hizmet fan kulüpleri ve influencer yerine "eksper" odaklı ilerleyen bir platform inşaa ediyor kendileri.
yakında XPI adresinde yayında olacaklar. detaylı bilgi edindikçe buraya yazacağım.
nam-ı diğer crypto squanch. uzun süredir kriptopara ve blockchain endüstrisinde bulunan ve takipçilerini de bu alanda bilgilendiren fenomen. artık fenomen demek doğru olmaz gerçi çünkü kendisi hem akademik hem de özel alanda oldukça üst seviyelerde boy göstermeye başladı. şu an ise kurucu ekibinde yer aldığı avalanche vakfının yönetim kurulu başkanı.
zk rollup üzerinde çalışan ve çoklu layer 2 ağına da destek veren "şimdilik" cüzdan uygulaması. 0 non-custodial olarak ilerlemesi mükemmel. yani varlıklarınız hakknda kendiniz söz sahibi oluyorsunuz. üstelik private key, seed phrase gibi saklanması illet olan kavramlarla uğraşmıyorsunuz. sosyal hesaplarınız ve/veya biometrik bilgilerinizle girebiliyorsunuz. tek tıkla hem de. bunun alamet-i farikası ise . eip-4337 denen mucize. bunu da uygulamalarına entegre eden nadir girişimlerden. ayrıca sürekli olacak mı bilmiyorum ama hala işlemleri ücretsiz yapabiliyorsunuz. bu ücretleri kendileri karşılıyorlar. zk-rollup camiasından da güzel grant almaklar beraber, yatırımcıları da mevcut.
kendileriyle gurur duyduğumu belirtmek isterim.
https://www.getclave.io/ adresinden erişilebilir.
tr blockchain ekosisteminin ismail hoca'sı, abisi. kendisi kadir has üniversitesi'nde öğretim görevlisi ve birçok eğitim, finans kurumunda da danışmanlık yapar.
jup.ag adresinde faaliyet gösteren bir defi platformu. solana üzerindeki likit işlemlerinin büyük payına sahip. bugün itibariyle binance dahil çoğu merkezi borsada listelenecek. ayrıca daha önce jupiter üzerinden swap ve defi işlemi yapmış kullanıcılara da en az 200 adet olmak üzere hatrı sayılır miktarda airdrop yaptı.
jupiter'in çıkardığı lfg isimli launchpad'de airdrop şeklinde dağıtılan topluluk tokeni. meow taraftarları diye bir solana tarikatınca sahiplenilse de jupiter'in de fiyat desteği ile yükek miktarlara ulaşıp sonra tekrar dip seviyelere gelmiştir.
muhtelemen jupiter'in (bkz:jup)token öncesi fomo yaratma hamlesiydi.
i̇nsanların twitter(x) profillerini hisselere bölüp sattığı ve hissedarların da etkileşimlerinden para kazandığı bir proje. ponzi olduğuna dair görüşler ağırlıkta.
alexey pertsev, tornado cash'in geliştiricisi, peppersec'in kurucu ortağı ve ceo'sudur. peppersec, etik bilgisayar korsanlarından oluşan bir siber güvenlik firmasıdır.

pertsev, abd hazine bakanlığı'nın 8 ağustos 2022'de düzinelerce tornado cash adresini yabancı varlık kontrol ofisi'nin (ofac) yaptırım listesine koymasından kısa bir süre sonra hollanda'da tutuklandı.

haziran 2022'de fiod, peppersec şirketini fonların suç kaynaklı olup olmadığını düzgün bir şekilde kontrol etmediğini iddia ederek tornado cash hakkında bir soruşturma başlattı.

8 ağustos 2022'de amerika birleşik devletleri hazine bakanlığı yabancı varlıkları kontrol ofisi, tornado cash'in o zamandan beri toplam işlemlerinin toplamı olan 7 milyar doları aşan kripto para biriminin kara para aklamada kullanıldığını duyurdu.

bu arada fiod, 7 milyar dolarlık işlemlerin en az 1 milyar dolarının suç kaynaklı olduğunu iddia etti. lazarus group adlı kuzey koreli bilgisayar korsanlarının, bu fonların 455 milyon dolarından fazlasının çalınmasıyla bağlantılı olduğu iddia edildi. hazine'nin yaptırımları açıklamasını takip eden haftada tornado cash'in token'ı torn yüzde 56 oranında değer kaybetti. tornado cash'in dao'su 14 ağustos 2022'de kapatıldı; dao'nun fonları, yönetişim sözleşmelerine iade edildi ve çoklu imzası silindi.

10 ağustos 2022'de pertsev, hollandalı yetkililerin emriyle "suçlu mali akışları gizleme ve kara para aklamayı kolaylaştırma" şüphesiyle tutuklandı. pertsev'in tutuklanması, bir geliştiricinin kodlarının başkaları tarafından yasa dışı kullanımı nedeniyle tutuklanmasının açık kaynak yazılımların geleceğini tehdit eden bir emsal oluşturduğunu söyleyen web3 topluluğu üyelerinin protestolarına yol açtı.

26 nisan 2023'de pertsev'in gözetim altında serbest bırakılacağı haberi kripto camiasında sevinçle karşılandı. elektronik bilezik takılı olarak ev hapsinde tutularak davası sürmektedir.
tornado cash bir şirket değildir; merkeziyetsiz, gözetim dışı bir akıllı sözleşmedir. ethereum ağında zk-snark teknolojisine dayalı bir gizlilik çözümüdür. peppersec kurucu ortakları roman storm ve roman semenov tarafından 2019 yılında piyasaya sürülmüştür.

tornado cash, kendisine gönderilen eth'leri topluca bir havuza alıp karıştırıp, daha sonra istenilen adrese çekim yapar. bu sayede, herhangi bir adrese gelen paranın gönderildiği adresi belli olmaz, gizli kalır. hizmete girdiği 2019 yılından bu yana yaklaşık 7.6 milyar abd doları bu uygulama üzerinden aktarılmıştır.

kripto karıştırıcılar veya karıştırma hizmetleri, genellikle kripto işlemlerinin kaynağını gizlemek için kullanılan platformlardır. bu karıştırıcıların amacı, işlemleri anonim ve izlenmesi zor hale getirmektir. bu platformlar genellikle bir kripto para birimi işlemini diğerleriyle karıştırır ve farklı cüzdan adreslerine gönderir. tornado cash, yaptırımlardan önce en popüler karıştırma hizmetlerinden biriydi.
web3 odaklı, sosyal medya ve tüm internet sitelerine entegre edilebilir ödeme sistemi sunan proje. twitter üzerinden çeşitli tokenlar ile başka birine anlık para gönderebilir, ödeme yapabilir yada bahşiş atabilirsiniz. ayrıca pip token diye jetonları da mevcuttur.
siteleri
kullanıcı geribildirimleri ile işe başlamış geleceğin tüketici sosyal platformu. kullandığınız ürün ve hizmetler hakkında deneyimlerinizi paylaşıyor, puanlıyor ve üstelik bundan kazanç sağlıyorsunuz. 2024 yılında çıkarmayı planladıkları tokenlarıyla da hem erken kullanıcılara hem de referans linki ile kullanıcı kayıt ettirenlere cömertçe ödül dağıtacaklarına dair sinyaller alıyoruz efendim :) utility sağlam, globalde de iş yapar.
an itibariyle "eş-dost test süreci" başlatmıştır kendileri. ref linkimi de atayım şuraya

ne diyelim? yolunuz açık olsun!
chief technology (or technical) officer. şirketlerin teknolojik süreçlerini yöneten, yeni yol ve yöntemleri belirleyen sorumlu kişidir. teknolojiden sorumlu başkandır.
yetki ıspatı. pos ve pow'a alternatif olarak ortaya çıkan bir konsensüs mekanizmasıdır. diğer ikisinin aksine emek yada hisse değil de itibarını ve kimliğini ortaya koyarak işlem onaylayıcı olmanızı sağlar. bunun dezavantajı ise kişinin anonim kalmasını önlediği için diğer iki ağın sunduğu gizlilik felsefesine ters düşmesidir. peki neden var? kapalı devre veya diğer adıyla private çalışan şirket, kurum işlemleri için mükemmel bir çözüm olabilir. böylelikle hem byzantine-fault-tolerant hem de sybil attack konusunda daha güvenli bir duruş sergiler.
“sybil” adı, çoklu kişilik bozukluğuna sahip olan ve gördüğü tedaviyle ünlenen abd’li sanat öğretmeni sybil dorsett’ten gelmektedir.
yukarıdaki bilgiden de yola çıkarak şunu diyebiliriz: sybil attack bir node yani düğümün birden fazla node kimliğine bürünerek çoğunluğu ele geçirmesi işlemine denir. peki amaç nedir? amaç diğer dürüst node'ları da manipüle ederek karar mekanizmasını oranında ele geçirmek. günümüz pos ağ yapılarında bu pahalıya mal olacağı için çok mümkün değil. pow mekanizmasında ise bitcoin gibi pow mekanizmasına sahip ağlarda yüksek hash rate ve donanım maliyeti gerektirdiğinden "henüz" mümkün değil. katılımcı sayısı az olan pow mekanizmasına sahip ağlar için ise hala geçerli bir tehdit. bu konuda bitcoin gold büyük sorunlar yaşamıştı. bitcoin cash için de aynı senaryolar tartışıldı fakat pek mümkün olmadı.
wormholes isimli blockchain ağının konsensus modeli.
açılımı: dynamic random election. onaylayıcı node'ları dinamik olarak rastlantısal biçimde seçiyor. bu durumda hisse kanıtı meselesine çok da önem vermiyor diyebiliriz. byzantine fault tolerant konusunu kökünden çözdüklerini iddia ediyorlar.